Organizacja oceny bydła mlecznego w Regionalnym Centrum Hodowli Zwierząt w Poznaniu

Regionalne Centrum Hodowli Zwierząt w Poznaniu zostało powołane do działania z dniem 1 stycznia 2000 roku na bazie dawnej Okręgowej Stacji Hodowli Zwierząt w Poznaniu. Początkowo obejmowało ono woj. lubuskie i wielkopolskie, a później dołączano woj. dolnośląskie, opolskie. Ostateczny teren działania RCHZ został określony 1 lipca 2003 roku, kiedy do czterech województw dołączono woj. śląskie.

Poza siedzibą dyrekcji w Poznaniu RCHZ w swej strukturze posiada jeden Oddział Opolski oraz trzy biura terenowe – we Wrocławiu, w Katowicach i w Zielonej Górze. Na terenie swojego działania posiadamy również dwa Laboratoria oceny składu mleka – w Opolu i Krotoszynie. Posiadają one certyfikaty jakości oraz przygotowane są do świadczenia usług zarówno dla potrzeb oceny jak i wykonywania badań komercyjnych dla podmiotów skupujących mleko surowe.

Od powstania do chwili obecnej RCHZ dokonało znaczących zmian w swojej strukturze organizacyjnej. Aby maksymalnie obniżyć koszty działalności firmy utworzono jedynie w Poznaniu zespoły: finansowo – księgowy, płacowy, zaopatrzenia i administracji, kadr, bhp, które obsługują cały teren działania RCHZ.

Na początku liczba zatrudnionych w zarządzie i obsłudze działów merytorycznych wynosiła 131 osób. Obecnie w kierownictwie, księgowości, dziale przetwarzania, nadzorze, administracji, kadrach, informatyce i obsłudze prawnej pracuje 91 osób. Zlikwidowano 40 etatów.

W strukturach terenowych pozostała tylko obsługa merytoryczna oceny, tj. zootechnicy, nadzór oceny i przetwarzanie danych. Układ taki pozwala na utrzymanie bezpośredniej łączności z hodowcą, przy znaczącym obniżeniu kosztów.

Chcemy państwa poinformować, że w 2005 roku zakończyła się pomyślnie procedura uzyskania Specjalnej Pieczęci ICAR przez Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt. Jest to europejski certyfikat jakości dla wykonywanej przez nas oceny wartości użytkowej bydła mlecznego.

Podstawowym zadaniem naszej firmy jest ocena bydła mlecznego. Stan ocenianych krów na koniec 2005 roku wyniósł 171.400 sztuk, a ocenę prowadzono w 4121 stadach. Stan oceny na koniec roku stadach przedstawiono w tabeli.

  • Województwo                                Stan krów ocenianych
  • dolnośląskie                              19547
  • lubuskie                                      8892
  • opolskie                                     23702
  • śląskie                                        11861
  • wielkopolskie                             107398

Wzrost liczby krów ocenianych w ostatnich latach spowodowany jest głównie wzrostem wielkości stada. Rocznie z oceny ubywa ok. 50 obór. Liczbę krów ocenianych i liczbę stad w obecnej strukturze RCHZ obrazuje poniższy wykres (na pięciu województwach łącznie):

  • Średnia wielkość stada ocenianego na terenie RCHZ Poznań w 2005 roku wynosiła od 35 sztuk do 100 sztuk. Parametr ten na poszczególnych województwach przedstawiał się następująco:
  • dolnośląskie – 76 krów
  • lubuskie – 100 krów
  • opolskie – 65 krów
  • śląskie – 42 krów
  • wielkopolskie – 35 krów

Zwiększanie liczby krów w stadzie jest jednym z istotnych elementów strategii obniżania kosztów oceny. Usługa nasza jest bardzo droga (kosztochłonna) w małych stadach. Jednak udział procentowy krów ocenianych (RCHZ Poznań) w stadach o wielkości do 9 sztuk jest znikomy.

  • Na terenie poszczególnych województw był on następujący:
  • dolnośląskie – 0,74%
  • lubuskie – 0,16%
  • opolskie – 1,13%
  • śląskie – 1,48%
  • wielkopolskie – 1,83%
  • Reasumując:
  • likwidacja 40 etatów w zarządzie i działach obsługujących pracowników merytorycznych,
  • wzrost liczby krów ocenianych,
  • zwiększenie średniej wielkości stad,
  • wzrost liczby krów ocenianych przypadających na 1 etat zootechnika oceny (z 870 do 950 sztuk),
  • jak również inne zmiany organizacyjne pozwoliły na rzeczywisty spadek ceny za naszą usługę.

dr inż. Marek Karwacki
Regionalne Centrum Hodowli Zwierząt w Poznaniu
Ferma Bydła 2006

dr inż. Marek Karwacki