Marcowa waloryzacja emerytur i rent rolnych oraz rent strukturalnych

Od 1 marca br. wysokość rolniczej emerytury podstawowej wyniesie 675 zł 10 gr (brutto). Wg szacunków, akcja waloryzacji obejmie w KRUS około 1,5 mln świadczeń.

Od 1 marca 2009 r. kwoty najniższych świadczeń emerytalno-rentowych oraz kwoty dodatków przysługujące do tych świadczeń, przyznane do dnia 28 lutego 2009 r., podlegają waloryzacji wskaźnikiem waloryzacyjnym wynikającym z ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.), wynoszącym 106,1%. Oznacza to, że kwoty najniższych świadczeń oraz kwoty dodatków zostaną podwyższone o 6,1%.

W wyniku tegorocznej waloryzacji kwota najniższej emerytury pracowniczej od  1 marca 2009 r. wyniesie 675 zł 10 gr miesięcznie (brutto). Analogicznie do tej kwoty wzrasta również wysokość rolniczej emerytury podstawowej.

W konsekwencji, zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz art. 12 ustawy o rentach strukturalnych w rolnictwie, w związku z art. 94 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, od dnia 1 marca 2009 r. zostaną zwaloryzowane wszystkie emerytury i renty rolnicze, renty socjalne oraz renty strukturalne – wypłacane na dzień 28.02.2009 r.

Waloryzacja emerytur i rent rolniczych polega na przemnożeniu kwoty emerytury podstawowej, wynoszącej 675 zł 10 gr, przez wskaźnik wymiaru ustalony indywidualnie dla każdego świadczenia. Natomiast renty strukturalne waloryzuje się, mnożąc kwotę emerytury podstawowej obowiązującej od 1 marca 2009 r., tj. 675 zł 10 gr, przez 1,5.

Wysokość renty socjalnej wyniesie 567 zł 08 gr. Łączna wysokość renty socjalnej i renty rodzinnej rolniczej nie może przekroczyć od 1 marca 2009 r. kwoty 1.350 zł 20 gr (przy czym, rentę socjalną można maksymalnie obniżyć do 67 zł 51 gr). Od tak ustalonej kwoty potrącona zostanie zaliczka na podatek dochodowy i składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Wysokość dodatku pielęgnacyjnego (z wyjątkiem dodatku dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji, który wzrośnie do kwoty 259 zł 65 gr), a także dodatku za tajne nauczanie, podlega podwyższeniu do kwoty 173 zł 10 gr.

Kwota dodatku kombatanckiego i  maksymalna wysokość świadczeń pieniężnych przysługujących byłym żołnierzom górnikom i osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR wzrasta do kwoty 173 zł 10 gr .

Natomiast wysokość dodatku kompensacyjnego podlega od dnia 1 marca 2009 r. podwyższeniu do kwoty 25 zł 97 gr.

Dodatek dla sieroty zupełnej wyniesie od dnia 1 marca 2009 r. 325 zł 36 gr.

W związku ze zmianą najniższej emerytury, od 1 marca br. zasiłek macierzyński wzrasta do kwoty 2.700 zł 40 gr ; przysługuje on w wysokości czterokrotnej emerytury podstawowej.

Wzrasta także kwota zasiłku pogrzebowego, a jej maksymalna wysokość wynosić będzie  6.193 zł 10 gr (tj. 200% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za IV kwartał 2008 r., ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, wynoszącego 3.096 zł 55 gr).

W związku z podaną przez Prezesa GUS ww. kwotą przeciętnego wynagrodzenia, od 1 marca 2009 r. zmieniają się również dopuszczalne kwoty dodatkowych przychodów osiąganych przez emerytów i rencistów.

I tak od 1 marca 2009 r. kwoty te wynoszą:

  • 30% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 929 zł 00 gr (przychody przekraczające tę kwotę powodują zawieszenie prawa do renty socjalnej),
  • 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 2.167 zł 60 gr (przychody do tej kwoty nie powodują żadnych zmniejszeń emerytury/renty),
  • 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego – 4.025 zł 60 gr (przychody przekraczające tę kwotę powodują zawieszenie części uzupełniającej emerytury/renty).

Przychody między kwotą 2.167 zł 60 gr a 4.025 zł 60 gr powodują zmniejszenie emerytury lub renty maksymalnie o kwotę 467 zł 09 gr; w przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, kwota maksymalnego zmniejszenia wynosi 397 zł 05 gr.

W przypadku emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni) nie stosuje się zasad zawieszania lub zmniejszania emerytur, bez względu na kwotę dodatkowych przychodów przez nich osiąganych.

Natomiast osoby uprawnione do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy tracą prawo do tego świadczenia w przypadku objęcia ich innym ubezpieczeniem społecznym.

W przypadku osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego zmniejszeniu lub zawieszeniu podlega część uzupełniająca rent rolniczych, które przysługują z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, powstałej wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, oraz renty rodzinne po osobach uprawnionych do tych świadczeń.

Wypłata renty strukturalnej ulega zawieszeniu (w całości lub w połowie), jeżeli uprawniony do tego świadczenia podejmie prowadzenie działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, bez względu na wysokość osiąganego przychodu.

Od dnia 1 marca 2009 r. wzrasta również wysokość ryczałtu energetycznego – do kwoty 131 zł 41 gr miesięcznie.

Przykład I

Emeryt, były rolnik, w wieku 77 lat pobiera emeryturę z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego następcy. Wskaźnik wymiaru emerytury wynosi 1,06. Emerytura wraz z przysługującym zwiększeniem wynosiła od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 28 lutego 2009 r. 674 zł 47 gr (tj. najniższa emerytura 636 zł 29 gr x 1,06). Po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne świadczeniobiorca otrzymywał w tym okresie emeryturę w wysokości 590 zł 47 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 163 zł 15 gr.
Od 1 marca 2009 r. emerytura zostanie podwyższona do kwoty 715 zł 61 gr (tj. najniższa emerytura 675 zł 10 gr x 1,06), natomiast dodatek pielęgnacyjny – do kwoty 173 zł 10 gr Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, świadczeniobiorcy będzie przysługiwała emerytura w kwocie 624 zł 61 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 173 zł 10 gr. Realna kwota podwyżki od 1 marca 2009 r. wyniesie 44 zł 09 gr.

Przykład II

 Były rolnik (trwale niezdolny do pracy w rolnictwie) pobiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy; przekazał gospodarstwo rolne dzieciom na podstawie aktu notarialnego – umowy darowizny. Wskaźniki wymiaru części składkowej i części uzupełniającej wynoszą odpowiednio 0,22 i 0,93. Od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 28 lutego 2009 r. renta wynosiła 731 zł 73 gr (tj. najniższa emerytura 636 zł 29 gr x 0,22 + 636 zł 29 gr x 0,93) + dodatek pielęgnacyjny 163 zł 15 gr Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście przysługiwała w tym okresie renta w kwocie 636 zł 73 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 163 zł 15 gr.
Od 1 marca 2009 r. renta wzrośnie do kwoty 776 zł 36 gr (tj. najniższa emerytura 675 zł 10 gr x 0,22 + 675 zł 10 gr x 0,93), a dodatek pielęgnacyjny do kwoty 173 zł 10 gr Do wypłaty, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, renciście będzie przysługiwała renta w kwocie 673 zł 36 gr oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 173 zł 10 gr. Realna kwota podwyżki od 1 marca 2009 r. wyniesie 46 zł 58 gr.

Waloryzacja emerytur i rent zostanie przeprowadzona w marcu 2009 r., a dla emerytur i rent wypłacanych kwartalnie – w kwietniu br., w ustalonych dla każdego świadczeniobiorcy terminach płatności.

O nowej kwocie świadczenia emeryci i renciści zostaną poinformowani decyzjami.

Jak przewiduje się – marcowa akcja waloryzacji obejmie około 1,5 mln świadczeń, które zostaną podwyższone przez jednostki organizacyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.