Odmiany szynszyli

  • Szynszyla typu dzikiego i standard:

Barwa szynszyli dzikiej, która jest obecnie standardowym typem hodowlanym jest niebieskoszara w grzbietowej części ciała z białym pasem brzusznym. Wzór aguti ubarwienia typowy dla szynszyli, jest charakterystyczny dla wszystkich gatunków w podrzędzie Caviomorpha, a jego nazwa pochodzi od gatunku Dasyprocta aguti – aguti złote. Wzór ten polega na strefowym ubarwieniu włosa – ciemnym wierzchołku, jasnym środku i ciemnym w części nasadowej. W środkowej części włosa pigment jest mniej lub bardziej rozcieńczony. W obrębie odmiany standardowej wyróżnia się trzy typy barwne: ciemny, średni i jasny. Charakterystyczną cechą okrywy włosowej szynszyli jest ich niespotykana gęstość, co w połączeniu z delikatnością włosów czyni futro miękkim i puszystym.

  • Odmiany mutacyjne dominujące:

Czarna aksamitna (Blbl) – wszystkie zwierzęta czarne aksamitne są heterozygotyczne (Blbl.). Segregacja fenotypów po skojarzeniu dwóch heterozygot czarnych aksamitnych daje 33,3% osobników standardowych i 66,7% czarnych aksamitnych, a liczebność miotu jest mniejsza w porównaniu z miotami szynszyli standardowych kojarzonych z innymi odmianami. W barwie okrywy występuje ostry kontrast pomiędzy ciemną częścią grzbietową a białym brzuchem. Futro zwierząt jest wyjątkowo gęste i sprężyste i jest uznawane za najcenniejsze.

Beżowa dominująca (PWPW) – geny odpowiadające za ubarwienie beżowe dominujące mogą występować w postaci homozygotycznej (PWPW) lub heterozygotycznej (PWpW). Osobniki homozygotyczne mają ubarwienie bladobeżowe z białym spodem i ma słabą strukturę i mniejszą sprężystość niż osobników heterozygotycznych, których futro jest ciemniejsze. Oczy zwierząt tej odmiany są czerwone.

Biała dominująca (Ww)
– podobnie jak w przypadku rasy czarnej aksamitnej, osobniki homozygotyczne tej odmiany giną w fazie rozwoju embrionalnego. Gen W nie dominuje całkowicie nad standardem, a barwa osobników bywa różna. Kojarzenie zwierząt tej odmiany między sobą daje 2/3 potomstwa białego oraz 1/3 standardowego. Wśród osobników białych mogą też występować lekko srebrzyste i mozaikowate. Ich oczy i obrzeża uszu są czarne.

Mahoniowa (EE) – jest to niedawno otrzymana odmiana mutacyjna i jak wskazują obserwacje jest ona dominująca w stosunku do standardowej. Zwierzęta mahoniowe mają bardzo ciemne, prawie czarne umaszczenie całego tułowia, łącznie z grzbietem, bokami i brzuszkiem. Mogą być one homozygotyczne – i wtedy są kruczoczarne o okrywie jedwabistej, lub heterozygotyczne – ciemne na grzbiecie, ale o nieco jaśniejszych bokach i brzuchu. Odmianę mahoniową można krzyżować z czarną aksamitną i wtedy uzyskuje się zwierzęta mahoniowe aksamitne.

  • Odmiany mutacyjne recesywne:

Nieaguti – zwierzęta homozygotyczne aa niezależnie od barwy okrywy (determinowanej przez geny z innych loci) mają futro zabarwione jednolicie, a nie strefowo, jak aguti.

Węglowa – futro jest czarne, zabarwione jednolicie na całym tułowiu, łącznie z brzuchem. Na włosach puchowych biała pręga nie występuje wcale lub jest bardzo krótka. Wszelkie naloty są traktowane jako nieczystość barwy. Oczy zwierząt są czarne, a futro mniej jedwabiste niż u odmiany mahoniowej.

Biała albinotyczna – całe pokrycie ciała tych zwierząt jest pozbawione pigmentu, zarówno okrywa włosowa jak i skóra, pazury i oczy.

Biała recesywna
– mutacja ta jest przykładem anoftalmicznej białości. Jej homozygoty są białe z wrodzonym brakiem oczu lub bardzo małymi czerwonymi oczami. Osobniki heterozygotyczne (fenotypowo podobne do standardowych) posiadają małe białe plami i oczy o rubinowym odcieniu. Odmiana te ze względu na wady genetyczne nie cieszy się większym zainteresowaniem hodowców.

Mglista
– barwa okrywy jest ciemnoszara, niezbyt czysta.

Beżowa polska – barwa okrywy włosowej jest jasnobeżowa, biała na brzuchu. Oczy czerwone. Pierwszy taki osobnik urodził się w Polsce w 1958 roku na fermie Władysława Iżewskiego. Jest to odmiana polska, uzyskana i rozmnożona w naszym kraju.

Beżowa recesywna – okrywa włosowa jasnobeżowa, oczy czerwone. Szynszyle tej odmiany są bardzo podobne do beżowych polskich, ale do Polski nigdy nie zostały sprowadzone.

Szafirowa – zwierzęta tej odmiany mają bardzo piękne i gęste futro, sprężyste, z jedwabistym połyskiem. Oczy są blade, różowe. Barwa okrywy włosowej stalowoniebieska z wzorem aguti i niebieskim błyszczącym woalem, brzuch jest biały. Mutację tę zwano również niebieskim brzaskiem lub niebieskim pyłem. Wadą osobników tej odmiany są stosunkowo niewielkie rozmiary ciała. Kojarzona z odmianą czarną aksamitną, daje szynszyle szafirowe aksamitne.

Fioletowa – piękna odmiana o oryginalnym ciemnofioletowym zabarwieniu woalu na grzbiecie i takim samym podszyciu, szaroniebieskawych bokach i białym brzuszku. Zwierzęta te kojarzone z czarnymi aksamitnymi, dają potomstwo o fioletowym ubarwieniu i aksamitnej strukturze włosów.

Srokata – niezwykle rzadka. Odznacza się białymi plamkami na okrywie, co jest wynikiem działania recesywnego genu plamistości sp.

  • Mieszańce międzyodmianowe:

Brązowa aksamitna – połączenie odmian: czarnej aksamitnej i homozygotycznej beżowej dominującej.

Jasna pastelowa – połączenie odmian: węglowej i homozygotycznej beżowej dominującej.

Ciemna pastelowa – połączenie odmian: węglowej i heterozygotycznej beżowej dominującej.

Velveco – połączenie odmian: węglowej i czarnej aksamitnej.

Szafir węglowy – połączenie odmian: szafirowej i węglowej.

Niebieska aksamitna – osobniki tej odmiany przypominają barwą szafirowe węglowe, ale futerko mają bardziej aksamitne.

Biało-różowa – odmianę tę nazywano także kwiatem jabłoni, ciemnożółtym proszkiem lub blaskiem gwiazd. Powstała ze skrzyżowania osobników homozygotycznych beżowych dominujących i heterozygotycznych białych dominujących.

Biało-czarna – powstała w wyniku skrzyżowania odmian: białej dominującej i czarnej aksamitnej.

Joanna Radziewicz